ذره بین اداره استاندارد روی کالاهای اساسی
رضا قیصی پور، مدیرکل استاندارد استان خوزستان در تشریح چگونکی نظارت بر واردات کالا و تشخیص استاندارد بودن آنها گفت: مثلثی متشکل از شرکت بازرسی، آزمایشگاه تایید صلاحیت شده و استاندارد تضمین شده وجود دارد که اداره استاندارد حدود مجاز ایمنی کالای موردنظر را مشخص میکند، سپس آزمایشگاه معتبر مجهز به تجهیزات تایید و کالیبره شده براساس روشهای موجود توانایی آزمون را دارد.
او با بیان اینکه شرکت بازرسی که تحت صلاحیت اداره استاندارد، به عنوان نهاد حاکمیتی استاندارد قرار دارد و به آن اعتماد کرده و عملیات نمونه برداری و بازرسی کالا را انجام میدهد، افزود: در زمینه تولید موادغذایی مثل شیر که در داخل کشور تولید میشود، استانداردهای ملی تعریف و آزمایشگاههای تایید صلاحیت مشخص شده است، در این هنگام تولیدکننده وقتی از مرجع صدور پروانه مثل سازمان صنعت، معدن و تجارت مجوز فعالیت میگیرد، چون محصول مذکور مشمول مقررات استاندارد اجباری است تا قبل از اینکه از اداره کل استاندارد خوزستان گواهی استاندارد دریافت نکند، اجازه توزیع ندارد و در غیر این صورت متخلف شناخته میشودقیصی پور به بررسی دقیق مراحل تولید شامل؛ ورود مواد اولیه تا خروج محصول نهایی اشاره کرد و بیان داشت: نمونه برداری و کنترل استانداردهای محصول پس از تولید صورت میگیرد و در صورت نبود مشکل و انطباق با موارد استاندارد، اجازه تولید و توزیع کالا را به مدت ۳ سال در قالب پروانه دریافتی و شماره مجوز در اختیار، به تولید کننده داده میشود، اما نظارتهای اداره استاندارد بر محصول رافع مسئولیت استانداردسازی محصولات به عنوان واحد تولیدی نیست.
این مقام مسئول به تداوم نظارتها بر تولید محصولات اشاره و تصریح کرد: در مدت ۳ سال، در چندین مرحله به صورت سر به واحد تولیدی مراجعه کرده و نمونه برداری و آزمون از خط تولید انجام میشود، همچنین در برخی موارد به صورت نامحسوس و در قالب طرح کنترل بازار در سراسر استان خوزستان با خرید محصول فروشگاههای عرضه کننده، تست کالای مورنظر صورت میگیرد، بدون اینکه از خط تولید باشد و مثلا از قبل هماهنگیها انجام شده باشد و اگر کالای موردنظر مردود شد، اقدامات لازم برای واحد تولیدی موردنظر اجرا میگردد و واحد متخلف اجازه ادامه فعالیت تا رفع نقص را ندارد، ضمن اینکه در مواردی پروانه استاندارد نیز ابطال خواهد شد.
یک هزار و ۱۰۰ کالا و خدمات مشمول استاندارد اجباری
مدیر کل استاندارد خوزستان به انجام ۱۷ هزار مورد بازرسی در سطح استان طی پارسال اشاره کرد و اظهار داشت: بیش از ۳۰ هزار کالا و خدمات در کشور تولید میشوند که حدود یک هزار و ۱۰۰ مورد از آنها مشمول مقررات استاندارد اجباری هستند، به عبارت دیگر سایر موارد استاندارد برای آنها تضمین شده است، ولی تولیدکننده یا ارائه دهنده خدمت الزامی قانونی برای استانداردسازی ندارد، کما اینکه توجه استانداردها برای تجارت و بندرسازی مثمرثمر خواهد بود، ولی عمل آن به لحاظ قانونی تخلف محسوب نمیشود.
نظارت بر کالاهای وارداتی چگونه انجام میشود؟
او نمونه برداری از کالاهای وارداتی را تصادفی و اتفاقی و براساس فرمولهای مشخص و استانداردهای آماری عنوان کرد و ادامه داد: نمونه برداری ها به این شکل است که از هر حجم کالا به میزان، تعداد و از محلهای مشخص نمونه برداری میشود و این نمونه باید بتواند معرف همه محموله باشد، به عبارت دیگر همه محموله تست نمیشود و فقط چند نمونه چند کیلویی به آزمایشگاه منتقل میگردد، ولی نوع نمونه گرفتن تکنیک خاصی دارد.
قیصی پور اظهار کرد: برخی کالاها و محصولات پس از تایید و تولید نیاز به نگهداری و زنجیره سرد در حمل و نقل و فروشگاهها دارند، اما گاهی اتفاق میافتد که کالا پس از ورود و نمونه گیری مورد تایید قرار میگیرد، ولی پس از عرضه در فروشگاه، به دلیل توزیع و نگهداری نامناسب در سبد کالاهای غیراستاندارد قرار میگیرد.
اجرای فرایند کنترل کالاهای وارداتی
او در ادامه با بیان اینکه برخی موادغذایی مثل روغن زیتون که میزان واردات و مصرف آنها بالا است، گفت: برخی فروشگاهها روغنهای زیتون غیرخوراکی را به عنوان خوراکی به دست مشتریها میدهند، این در حالی است که غیرخوراکی بودن آنها به لاتین "پومس" نوشته شده و بسیاری از افراد از آن بی اطلاع هستند و فروشندهها از بی اطلاعی مردم سوءاستفاده میکنند و در حالی است که این محصول به عنوان غیرخوراکی وارد کشور شده و قرار بر عرضه در فروشگاهها نبوده و این سوءمصرف و تخلف از سوی عرضه کنندگان است، البته نوع مصرف و نگهداری بر کیفیت کالا تاثیر زیادی دارد
نقش بندر امام خمینی (ره) در تامین کالاهای اساسی و فرآوردههای نفتی و حجم واردات بی نظیر است، اما آنچه امنیت غذایی و سلامت مصرف کنندگان را تضمین میکند، زنجیره بی بدیل واردات، تخلیه و بارگیری و نظارت بر کیفیت و سلامت کالاها است تا محصولی سالم، استاندارد و با کیفیت به دست مصرف کنندگان برسد.